Raadsvragen Stedenband Gedaref

Foto: Soedanese president Bashir

Update: met antwoorden College

Reeds eerder heeft de fractie Lijst Pim Fortuyn Eindhoven raadsvragen [link 1] gesteld over de stedenband Eindhoven – Gedaref.

In deze raadsvragen komt onze fractie opnieuw op dit onderwerp terug. Al zo’n 20 jaar onderhoudt de gemeente Eindhoven een stedenband met de stad Gedaref in Soedan en uit het antwoord op onze vorige raadsvragen bleek dat de gemeente jaarlijks tienduizenden euro’s hiervoor beschikbaar stelt. Tevens is er sprake van uitgebreide ambtelijke ondersteuning van deze stedenband door een speciale ambtelijke afdeling, het Bureau Internationale Coördinatie [link 2] waarover mevrouw Ovington de leiding voert.

Zoals bekend is onze fractie principieel van mening dat ontwikkelingshulp geen taak hoort te zijn van lokale overheden, maar van het ministerie voor Ontwikkelingssamenwerking in Den Haag – gemeentelijk geld hoort ook in de eigen gemeente te worden uitgegeven en niet aan projecten buiten onze gemeentegrenzen, laat staan zover buiten onze landsgrenzen.

De aanleiding voor deze raadsvragen is dat de hoofdaanklager van het Internationale Strafhof in Den Haag heeft besloten om de president van Soedan, Omar al-Bashir, te gaan vervolgen voor genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid en derhalve een internationaal arrestatiebevel tegen hem heeft uitgevaardigd. [link 3] Bashir zou enkele bevolkingsgroepen in de provincie Darfur bewust hebben willen uitroeien en onder zijn verantwoordelijkheid hebben regeringstroepen zich samen met de Janjaweedrebellen jarenlang schuldig gemaakt aan moorden en verkrachtingen in deze provincie. [link 4] Bashir ontkent ondertussen al jarenlang deze misdrijven waar miljoenen Afrikanen onder lijden.

Ter vergelijking: de misdrijven waarvoor deze president is aangeklaagd, waren bij het Proces van Neurenberg grond om de grootste Nazimisdadigers te veroordelen tot de strop. [link 5] Nu voltrekt zich opnieuw een massamoord voor het oog van de wereld, terwijl de stroom ontwikkelingshulp aan dit land onverminderd doorgaat. De stad waar Eindhoven een stedenband mee onderhoudt – Gedaref – is niet gelegen in de geteisterde provincie Darfur waardoor de Eindhovense steun niet als noodhulp aan te merken is en mogelijk indirect bijdraagt aan het in stand houden van het misdadige bewind van Bashir.


Foto: mevrouw Ovington (links)

Wat onze fractie ten zeerste verbaast, is dat in oktober 2006 mevrouw Ovington – het eerder genoemde ambtelijk hoofd van het Bureau Internationale Coördinatie van de gemeente Eindhoven – de ‘Medaille van de Twee Nijlen’, de hoogste onderscheiding in Soedan, in ontvangst heeft genomen uit handen van niemand minder dan president Bashir. [link 6] Aangezien zij dit uit hoofde van haar functie ontving en in deze functie de gemeente Eindhoven vertegenwoordigde, is onze gemeente – althans haar vertegenwoordigend ambtenaar – dus onderscheiden door een van de zwaarste oorlogsmisdaden verdachte persoon. Een zeer twijfelachtige eer die te vergelijken is met het ontvangen van een onderscheiding uit handen van massamoordenaars als Adolf Hitler of Idi Amin. Aangezien in 2006 de misdrijven waarvan Bashir wordt verdacht al publiekelijk bekend waren – wat onder meer blijkt uit het feit dat in dezelfde week Jan Pronk als speciale VN-gezant voor Darfur uit Soedan werd gezet [link 7] - hadden de gemeente Eindhoven en een van haar ambtenaren deze onderscheiding hoe dan ook moeten weigeren.

Dit brengt onze fractie tot de volgende vragen:

1. Deelt het college onze mening dat door de aanklacht van het Internationaal Strafhof tegen de president van Soedan een andere houding inzake de Stedenband met Gedaref noodzakelijk is? Zo nee, waarom niet?

2. Kan het college uitsluiten dat Eindhovense ondersteuning in Soedan op enigerlei wijze bijdraagt aan het bewind van Bashir? Zo ja, op welke wijze vindt hier dan controle op plaats? Zo nee, waarom niet?

3. Deelt het college onze mening dat – gelet op de huidige situatie - iedere ondersteuning aan Soedan vanuit Eindhoven per direct moet worden beëindigd en de coördinatie van eventuele noodhulp enkel door het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking mag plaatsvinden? Zo nee, waarom niet?

4. Welke bedragen geeft de gemeente thans uit aan de Stedenband Eindhoven – Gedaref en in hoeverre verschillen deze ten opzichte van het moment van onze vorige raadsvragen hieromtrent (februari 2007)?

5. Welke kosten geeft de gemeente jaarlijks uit aan het Bureau Internationale Coördinatie en welk deel van het budget van deze ambtelijke afdeling wordt ingezet ten behoeve van de Stedenband Eindhoven – Gedaref?

6. Deelt u onze mening dat het ongepast is dat mevrouw Ovington in 2006 als vertegenwoordiger van de gemeente Eindhoven een onderscheiding uit handen van de van zware oorlogsmisdaden verdachte president Bashir heeft ontvangen? Zo nee, waarom niet?

7. Bent u bereid deze onderscheiding terug te sturen naar de massamoordenaar Bashir, aangezien dit geen eer is maar een smet op het blazoen van onze gemeente? Zo nee, waarom niet?

Namens de fractie Lijst Pim Fortuyn Eindhoven

Rudy Reker, fractievoorzitter

16 juli 2008

Antwoord van burgemeester en wethouders

Voorafgaand aan de beantwoording van de concreet gestelde vragen:

b in tegenstelling tot het gestelde in de inleiding bij de raadsvragen, voert mevrouw Ovington niet de leiding over het bureau Internationale Coördinatie. Sinds 1 januari 2007 is zij niet meer als ambtenaar in dienst van de gemeente Eindhoven, maar geeft zij alleen als vrijwilliger mede uitvoering aan activiteiten voor de stedenband;

b tevens is er geen sprake van “uitgebreide ambtelijke ondersteuning van deze stedenband door een speciale ambtelijke afdeling, …”. Voor deze stedenband wordt 1/3 formatieplaats ingezet. Voor de vijf stedenbanden die Eindhoven heeft in totaal iets meer dan 2 formatieplaats.

1. Deelt het college onze mening dat door de aanklacht van het Internationaal Strafhof tegen de president van Soedan een andere houding inzake de stedenband met Gedaref noodzakelijk is? Zo nee, waarom niet?

De aanklacht tegen de president van Sudan staat los van de behoeften aan ondersteuning bij de bevolking van Gedaref waar de stedenbandactiviteiten expliciet op gericht zijn. Stopzetting van de stedenbandactiviteiten zou de bewoners van Gedaref de dupe laten worden van politieke en humanitaire ontwikkelingen en problemen elders in Sudan.

2. Kan het college uitsluiten dat Eindhovense ondersteuning in Soedan op enigerlei wijze bijdraagt aan het bewind van Bashir? Zo ja, op welke wijze vindt hier dan controle op plaats? Zo nee, waarom niet?

Alle materiële en immateriële hulp in het kader van de stedenband komt uitsluitend ten goede aan het versterken van de basale infrastructuur en de benodigde kennis daarvoor op het gebied van hygiëne en afvalverwerking, drinkwatervoorziening en basale gezondheidszorg op het lokale niveau van de stad Gedaref.

Dat de middelen lokaal ingezet worden en niet verdwijnen naar het landelijke regime, wordt gecontroleerd middels regelmatige ontvangst en beoordeling van vooraf afgesproken monitoringgegevens en door de jaarlijkse, gedetailleerde verantwoording aan de VNG voor de wijze van besteding van alle ingezette middelen. De VNG zelf heeft in voorjaar 2008 bovendien nog een evaluatie ter plaatse uitgevoerd naar de wijze van besteden en de effectiviteit van de ingezette middelen en een lovende rapportage daarover opgesteld.

3. Deelt het college onze mening dat - gelet op de huidige situatie - iedere ondersteuning aan Soedan vanuit Eindhoven per direct moet worden beëindigd en de coördinatie van eventuele noodhulp enkel door het Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking mag plaatsvinden? Zo nee, waarom niet?

Nee. De stedenband met Gedaref is gericht op het verbeteren van de leefomstandigheden van de bewoners van de stad Gedaref en omgeving. Een stad die 450 kilometer ten zuidoosten van Khartoum ligt en die in 25 jaar is uitgegroeid van 50.000 naar 200.000 inwoners.

Deze groei is het gevolg van de ligging in een rustig en relatief veilig deel van Sudan waardoor in de loop van de jaren grote aantallen vluchtelingen zich hier konden vestigen. Aanvankelijk uit Ethiopië en Eritrea; later ook uit Zuid-Sudan en Darfur.

De activiteiten zijn niet gericht op noodhulp, maar op het bijdragen aan een stabielere en beter geoutilleerde stedelijke basale infrastructuur.

Het Nederlandse Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking ziet uitdrukkelijk een rol weggelegd voor lokale overheden/gemeenten bij een dergelijke vorm van ontwikkelingssamenwerking doordat dit ministerie via de VNG en het Programma Logo South lokale stedenbanden financieel faciliteert; waaronder die van Eindhoven met Gedaref.

4. Welke bedragen geeft de gemeente thans uit aan de Stedenband Eindhoven - Gedaref en in hoeverre verschillen deze ten opzichte van het moment van onze vorige raadsvragen hieromtrent (februari 2007)?

Uit de drie gemeentelijke fondsen “Kontaktstedenfonds”, “Verdubbelingsfonds” en Fonds Mondiale Bewustwording is in 2007 en in 2008 voor subsidiabele activiteiten een bedrag van € 17.200,-- beschikbaar gesteld.

De Stichting Projectkoppeling Eindhoven-Gedaref (SPEG) heeft over beide jaren een instandhoudingssubsidie van € 7.000,-- ontvangen.

Tot slot heeft de gemeente Eindhoven in haar begroting een jaarlijks bedrag van € 13.000,-- opgenomen om toe te voegen aan het LogoSouth-budget van de VNG voor deze stedenband dat via Eindhoven ingezet wordt.

5. Welke kosten geeft de gemeente jaarlijks uit aan het bureau Internationale Coördinatie en welk deel van het budget van deze ambtelijke afdeling wordt ingezet ten behoeve van de Stedenband Eindhoven - Gedaref?

Voor 2008 bedraagt de begroting voor het product Mondiale Bewustwording een bedrag van € 758.000,-- Ongeveer 2 formatieplaatsen van het bureau Internationale Coördinatie zijn voor de stedenbanden. Aan de stedenband Eindhoven - Gedaref wordt jaarlijks een personeelsbudget van € 30.000,-- besteed.

6. Deelt u onze mening dat het ongepast is dat mevrouw Ovington in 2008 als vertegenwoordiger van de gemeente Eindhoven een onderscheiding uit handen van de van zware oorlogsmisdaden verdachte president Bashir heeft ontvangen? Zo nee, waarom niet?

Mevrouw Ovington heeft in 2006 een onderscheiding ontvangen enkele maanden nadat er een - hoopvol, maar daarna fragiel gebleken - vredesakkoord was gesloten tussen de Sudanese regering en een deel van de rebellen in Darfur (het Darfur Peace Agreement). Overigens heeft zij de onderscheiding niet ontvangen “uit handen van de van zware oorlogsmisdaden verdachte president Bashir” aangezien deze op dat moment geen aangeklaagde bij het Internationale Strafhof was. De aanklacht dateert van bijna 2 jaar later; medio 2008.

De Medaille van de Twee Nijlen is een Sudanese onderscheiding die niet gekoppeld is aan de persoon van president Bashir, maar ook al vóór zijn regime bestond en verleend is voor het werk dat gerealiseerd is in Gedaref voor en door de bewoners van deze stad.

7. Bent u bereid deze onderscheiding terug te sturen naar de massamoordenaar Bashir, aangezien dit geen eer is maar een smet op het blazoen van onze gemeente? Zo nee, waarom niet?

Nee. De medaille is het persoonlijke bezit van mevrouw Ovington.

Eindhoven, 2 september 2008.

[link 1]
Raadsvragen Stedenbandencontacten met Gedaref in Sudan, website Lijst Pim Fortuyn Eindhoven, 16 januari 2007:
http://www.lijstpimfortuyneindhoven.nl/index.php?active=2&locationID=1&newsID=1143

[link 2]
Stedenbanden, website gemeente Eindhoven:
http://www.eindhoven.nl/web/show/id=437511

[link 3]
Aanklacht tegen Bashir, website Internationaal Strafhof, 14 juli 2008:
http://www.icc-cpi.int/press/pressreleases/406.html

[link 4]
President Soedan aangeklaagd, website Spitsnieuws 14 juli 2008:
http://www.spitsnieuws.nl/archives/buitenland/2008/07/president_soedan_aangeklaagd.html

[link 5]
Proces van Neurenberg, website Militair.net:
http://www.militair.net/Oorlogen/Tweede%20wereldoorlog/Proces%20van%20neurenberg/

[link 6]
Persbericht 23 oktober 2006, no. 260 'Hoogste onderscheiding in Soedan voor medewerker gemeente Eindhoven', website gemeente Eindhoven:
http://www.eindhoven.nl/web/show/id=352162/contentid=34509

[link 7]
'Eindhovense krijgt hoogste Sudanese onderscheiding', website Trouw, 23 oktober 2006: http://www.trouw.nl/laatstenieuws/laatstenieuws/article520297.ece



Foto: mevrouw Ovington in gesprek met Soedanese delegatie 






















Foto: Soedanese president Bashir

5-9-08 Lijst Pim Fortuyn Eindhoven