Biografie
Wilhelmus Simon Petrus Fortuyn wordt 19 februari 1948 geboren in een conservatief rooms-katholiek milieu in Velsen. Zijn schoolcarrière aan de HBS verloopt voorspoedig. In 1967 behaalt hij zijn diploma. Vier jaar later behaalt hij zijn doctoraal Sociologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Aan de Universiteit van Groningen promoveert hij in 1980 tot doctor in de Sociale Wetenschappen op de lijvige studie: 'Sociaal-economische politiek in Nederland 1945-1949'.
Zijn politiek-maatschappelijke carrière kent een voortvarende start. Eind jaren zestig is Pim Fortuyn actief in de Amsterdamse studentenbeweging. In 1969 wordt hij lid van de Protestants Christelijk Besturenraad. Van 1970 tot 1972 doceert hij aan Nijenrode in Breukelen. Vanaf 1972 werkt hij zestien jaar als docent in Groningen aan de faculteit Sociologie. Hij verdient zijn geld als universitair hoofddocent sociaal-economische politiek/beleid. In 1986 is de professor-doctor part-timemedewerker van de Sociaal Economische Raad (SER).
Na zijn vertrek uit het noorden vestigt hij zich in Rotterdam waar hij een adviesbureau opricht. Hij wordt aangetrokken als projectleider bij de invoering van de OV-jaarkaart, een van zijn succesvolste banen (1989-1992). Daarna ontpopt hij zich als boekenschrijver, columnist en wordt hij een veelgevraagde gastspreker.
Fel bekritiseerd door zijn tegenstanders, geliefd door vele kiezers. Hoe het ook zij, Pim Fortuyn (54) werkte zich in de kijker. Niet in het minst door zijn opvallende stijl van debatteren. Zijn missie: het premierschap van Nederland. Een portret van een charismatisch politicus die Nederland op zijn kop zette.
Zijn partij Lijst Pim Fortuyn (LPF) haalde bij de verkiezingen op 15 mei 2002 26 zetels en werd na het CDA de grootste partij in Nederland. Een historische binnenkomst in de Kamer, maar of dat meer zou zijn geweest met Fortuyn zelf aan het roer? Niemand zal het ooit weten, want op zes mei, minder dan twee weken voor de verkiezingen kwam Pim Fortuyn tijdens een aanslag om het leven.
Na afloop van een interview op Radio 3 werd de lijsttrekker van de LPF op het Mediapark in Hilversum even na 18.00 uur vijf of zes keer van dichtbij beschoten. Hij werd geraakt in hoofd, hals en borst. Na de aanslag is hij nog behandeld op het terrein, maar rond 19.00 uur is hij overleden.
Pim Fortuyn “Een roepende in de Woestijn”
Of Pim Fortuyn nu in debat was met Marcel van Dam in het Vara-programma Het Lagerhuis of ondervraagd werd door NOVA-presentator Kees Driehuis, hij speelde graag de verongelijkte. Hij wist het beter, maar waande zich een Cassandra, de profete die naderend onheil voorspelde, maar door niemand werd geloofd. Ook Pim Fortuyn voelde zich soms een roepende in de woestijn.
Elsevier-hoofdredacteur Arendo Joustra noemde Pim Fortuyn een 'oprecht man'die niet bang was om zijn nek uit te steken. Dat gold zeker voor diens pogingen om ooit minister-president te worden. "Hij gaat voor het hoogste", zei Joustra enkele maanden geleden. "Dat tekent de man. Je gaat in de politiek om dingen te regelen. En waar kun je dat beter dan vanuit het Torentje. Hij loopt voorop, is veranderingsgezind en in die zin nog steeds progressief."
Bas van Kleef onlangs in de Volkskrant: "Hij wil steeds hogerop, want zijn missie is Nederland hervormen. Maar alle publieke functies die hij tot nog toe vervulde, verliet hij vooral met achterlating van haat, onbegrip, ergernis, ruzie of op zijn best gemengde gevoelens. Zo heeft hij zichzelf in de positie van de onbegrepen messias gemanoeuvreerd."
Pim Fortuyn en Leefbaar Nederland
Pim Fortuyn had genoeg van zijn positie aan de zijlijn. Na eerdere avances met de PvdA, VVD en, meest recent, het CDA, kiest hij eind 2001 voor Leefbaar Nederland (LN).
Pim Fortuyn stuwt LN op naar 22 zetels in de wekelijkse peilingen. Maar na een spraakmakend Volkskrant-interview, waarin hij zich niet houdt aan de afspraken met het partijbestuur van LN, wordt hij door datzelfde bestuur als lijsttrekker aan de dijk gezet.
Pim Fortuyn zegt in dat interview dat Nederland vol is en dat er geen asielzoekers meer moeten worden toegelaten. Wat hem betreft worden de grenscontroles verscherpt en het Verdrag van Schengen opgezegd. "Veertigduizend asielzoekers per jaar, dat is in vier jaar een stad met een omvang van Groningen. Dat moeten mensen zich maar eens goed realiseren."
Pim Fortuyn moet opstappen als lijsttrekker omdat hij zich niet wil distantiëren van een Volkskrant-interview. Terwijl Leefbaar Nederland vrijwel meteen in een vrije val terecht komt en in de peilingen zakt tot onder de tien zetels, richt Fortuyn zijn eigen partij op: Lijst Pim Fortuyn (LPF). Met het boek "De Puinhopen van Acht jaar Paars" publiceerde hij een boek dat als richtlijn in de partij zou worden gebruikt. Pim Fortuyn presenteerde het als eerste verkiezingsprogramma in boekvorm.
Pim Fortuyn's omstreden uitspraken
Fortuyns pittige uitspraken doen regelmatig stof opwaaien. In het blad van de actiegroep Milieudefensie zegt hij bijvoorbeeld: "Ook in Egypte en Bangladesh kunnen ze de dijken best verhogen. Ze moeten daar eens een keer de handen uit de mouwen steken, meneer! Dacht u dat wij die Deltawerken cadeau hadden gekregen?"
Bij de lancering van Pim Fortuyn als lijsttrekker van Leefbaar Nederland vergelijkt voorzitter Jan Nagel hem met een topvoetballer vol risico's, die vanwege zijn gedurfde uitspraken een lastpak zou kunnen worden voor diens partij. Pim Fortuyn reageert ter plekke: "Ik zal niet zeggen dat Nederland vol is, maar wel behoorlijk druk. In mijn ogen zelfs een beetje te druk." Desondanks is Pim Fortuyn met overmacht van stemmen gekozen tot lijsttrekker van Leefbaar Nederland.
Islam
Pim Fortuyn heeft in 1997 een boek geschreven met de niets verhullende titel 'Tegen de islamisering van onze cultuur'. Dit boek veroorzaakt aardig wat ophef in Nederland. Zo waarschuwt hij dat de islam, met name via de in Nederland wonende moslims, een bedreiging vormt voor essentiële Nederlandse normen en waarden. 'Nederlanders zijn zich door hun vergevorderde individualisering niet bewust van hun culturele identiteit en de verworvenheden die daarbij horen: de scheiding van kerk en staat, de positie van de vrouw en de positie van de homoseksuelen. Hun onverschilligheid maakt Nederlanders een makkelijke en kwetsbare prooi', is de porté van Fortuyns uitspraken.
Wiegel over Fortuyn
Oud-fractievoorzitter van de VVD, Hans Wiegel, doet eind 2001 op de site van LN de volgende observatie: "Ik ken Pim Fortuyn goed, ben zeer op hem gesteld en je kan ontzettend met hem lachen. Je bent waarschijnlijk voor of tegen hem, want hij durft natuurlijk wel bepaalde issues aan te raken, maar is ook snel ontvlambaar. Op tenen staan mag best, dat deed ik vroeger ook, maar dat is wel een extra bedrijfsrisico."
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam behaalt Leefbaar Rotterdam, waarvan Leefbaar Nederland lijsttrekker Pim Fortuyn ook lijsttrekker was, op zes maart met 17 zetels een historische overwinning. Leefbaar Rotterdam is meteen de grootste partij in de tweede stad van Nederland. De PvdA verliest vier zetels, de VVD wordt meer dan gehalveerd. Het was een voorbode van wat Politiek Den Haag na 15 mei te wachten stond.